Het leed dat zomervakantie heet. Maar waarom?

zomervakantie autisme

Het is zomervakantie. Ik weet nog wel dat dit als kind het gelukkigste moment van het jaar was: heerlijk zes weken vrij en helemaal niets hoeven. En nog belangrijker: die pestende klasgenoten niet hoeven zien.

Maar dat is nu wel anders. Tegenwoordig is de zomervakantie voor mij werkelijk afzien. Het is een walhalla van prikkels en drukte, wat voor iemand met autisme slopend is. Helaas is dit voor de buitenwereld niet altijd te begrijpen. Vooral als je lekker met je kinderen van de vakantie aan het genieten bent of zelf nergens last van hebt.

Waarom is de zomervakantie voor mij (en mogelijk voor anderen met autisme) zo’n hel?

Prikkelgevoeligheid bij autisme

Allereerst zal ik uitleggen wat prikkelgevoeligheid voor iemand met autisme betekent. Mensen met autisme hebben een andere manier van informatieverwerking dan mensen zonder autisme. Prikkels vanuit de omgeving, zoals geluiden, licht, beweging en aanrakingen, komen bij mensen met autisme allemaal binnen.

Het lijkt wel alsof er een filter ontbreekt, wat bij mensen zonder autisme wel aanwezig is. Zonder dit filter komen alle prikkels binnen, ook de prikkels die je niet nodig hebt. Al deze prikkels moeten verwerkt worden, een vermoeiende bezigheid! De hersens zijn continu aan het werk om alles te verwerken. Geen wonder dat er bij te lange en intensieve blootstelling overprikkeling ontstaat. Dit kun je zien als een meltdown. Alles wordt teveel en de enige oplossing is rust opzoeken.




Je zou zeggen: vermijd dan situaties met veel prikkels. Nou, dat is zo eenvoudig niet. Alledaagse zaken zoals boodschappen doen, in de tuin zitten of zelfs in huis een boek lezen, kunnen al tot overprikkeling leiden. Je kunt prikkels nu eenmaal niet uitschakelen en de mensen om je heen niet veranderen. Muziek van de buren, blaffende honden in een naburige tuin en jengelende kinderen in de supermarkt zijn er nu eenmaal en zullen niet verdwijnen.

1. In de zomervakantie zijn er overal kinderen

De grootste reden waarom de zomervakantie zo naar voor mij is, is dat de scholen dicht zijn en er overal kinderen zijn. Laat ik duidelijk stellen dat ik geen hekel heb aan kinderen. Het zijn het geluid en de drukte die kinderen vaak produceren waar ik een hekel aan heb. Dat is iets heel anders.

Kinderen die rondrennen in de supermarkt, het gezeur om een ijsje in het centrum en ononderbroken hard praten in de trein zijn voor mij werkelijk slopend, om maar niet te spreken van gejank en gekrijs. Ja, ik snap echt wel dat het kinderen zijn en daar drukte en geluiden bij horen. Het gaat erom dat het in deze periode voor mij vrijwel onmogelijk is om ze niet tegen te komen.

Laatst lag ik in bed en wilde ik nog even blijven liggen. Opeens begon er een krijskoor, toch zeker tien tuinen verderop of misschien zelfs aan de andere kant van het blok. Het ging niet om een kind dat gevallen was, maar om meerdere meisjes die het leuk vonden om tegelijkertijd zo hard mogelijk te gillen. Voor mij is dit werkelijk onbegrijpelijk. Waarom zou je in godsnaam voor de lol zoveel herrie produceren? Het ging de hele tijd door, totdat ik maar besloot om op te staan, aangezien van rust geen sprake meer was. Chagrijnig begon ik aan mijn ontbijt, me afvragend waarom ouders hun kinderen zo vrij laten en hier niets van zeggen. Mijn frustratie liep zo op dat de tranen over mijn wangen liepen. Is er dan werkelijk geen plek waar het stil is? Mag een mens niet in rust opstaan? Ben ik dan de enige die hier last van heeft?

2. Het is overal druk

Misschien denk je nu: zoek dan een rustige plek op, waar niet zoveel prikkels zijn. Nou, ik kan je vertellen dat ik niet anders probeer! Maar waar vind je tegenwoordig nog een rustige plek? Moet ik dan hele dagen in mijn eentje in het bos zwerven, terwijl ik mij daar onveilig voel?




Het punt is gewoon dat waar je in de zomervakantie ook komt, het druk is. Niet alleen met kinderen, maar sowieso. Of je nu naar het stadscentrum, het zwembad of museum gaat, overal is het druk. Het leek mij best prima om af en toe in de bibliotheek te gaan zitten, maar zelfs daar is het in de zomervakantie druk. Hier in Arnhem is er zelfs een glijbaan (!) in de bibliotheek, omdat het etablissement kennelijk niet rumoerig genoeg was. Als je daar lekker met je laptop of boek zit, sjezen er om de haverklap kinderen van de ene naar de andere verdieping. Waanzin!

3. Zelfs thuis vind ik geen rust

Ik ben best een huismus en zou het in principe heerlijk vinden zoveel mogelijk thuis te zijn. Helaas vind ik in mijn eigen huis zelfs geen rust. Ik heb echt wel een mooi huis, hoor, een eengezinswoning voor mij alleen. Anderen zouden er een moord voor doen.

Maar deze mooie eengezinswoning is helaas zo gehorig dat ik mijn naaste buren soms letterlijk kan horen praten. Nu heb ik nog nette buren die relatief rustig zijn, maar zelfs dan komen er ladingen prikkels op mij af: gesprekken die ik opvang, hardcoremuziek van mijn buurjongen, gestommel, pubers die bij de buren logeren en het gedreun van een bas als ik al in bed lig.

Het komt geregeld voor dat ik bij mooi weer de hele dag in de tuin zit, om de prikkels van buren niet te hoeven binnenkrijgen. Vervolgens moet ik weer naar binnen vluchten, omdat een stel buurkinderen hebben besloten om gillend en zingend in een zwembad rond te springen.

Het telkens moeten vluchten van prikkels brengt mij werkelijk tot wanhoop. Vooral aan het begin van de zomervakantie overvalt mij een gevoel van paniek, omdat het wel zes weken duurt. Ik vind dit echt een eeuwigheid en het is een aanslag op mijn gezondheid. Meestal ben ik na deze periode zo overspannen dat ik weken nodig heb om bij te komen.

4. Vakanties zijn te duur

Het leek mij best een leuke oplossing om in de zomervakantie elders de rust op te zoeken. Ik ga erg graag op vakantie, en tegenwoordig zijn er best veel adult only-hotels te vinden. Vol enthousiasme ging ik op zoek naar een last minute, in de hoop dat op het laatste moment vertrekken mij een heerlijke, betaalbare reis zou opleveren.

Nou, dat kan ik wel vergeten! De reizen die mij leuk lijken zijn gewoonweg te duur voor wat je ervoor krijgt. Als ik dan toch wegvlucht, wil ik wel ergens naartoe met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Het valt me sowieso op dat adult only-formules duur zijn. Uiteraard wordt er weer geprofiteerd van mensen die iets exclusiefs zoeken, zoals rust.

5. Het dagelijkse ritme wordt doorbroken

Tenslotte vind ik het heel lastig dat het dagelijkse ritme in de zomervakantie vaak ook nog eens doorbroken wordt. Niet alleen zijn de scholen dicht, maar ook allerlei organisaties. Ik heb nog wel eens naar een leuke zomercursus gezocht, zodat ik wat afleiding heb en minder thuis zit, maar die zijn moeilijk te vinden. En als ik een cursus volg, moet het zijn omdat ik die cursus graag wil volgen en niet om te vluchten.

 

Alles bij elkaar komt het erop neer dat ik de zomervakantie gewoonweg moet uitzitten. Het resultaat is dat ik vaak overprikkeld ben, me prikkelbaar en ongelukkig voel en vaak moet huilen. Gelukkig is het niet continu een hel en zijn er ook momenten waarop het even rustig is. Die probeer ik te koesteren. Langzaam tel ik de weken af tot het heuglijke moment dat de scholen weer beginnen. Dan begint mijn vakantie.

 

Hoe is de zomervakantie voor jou? Hoe ga jij met alle prikkels om en weet jij goede manieren om rust te vinden?

 

Speak Your Mind

*