Overprikkeling in de supermarkt overleven met autisme

Mensen met autisme ervaren geregeld overprikkeling in de supermarkt of andere openbare gelegenheden. Er schieten mensen met winkelwagentjes voorbij, kinderen rennen gillend door de gangpaden en als het tegenzit klinkt er ook nog (harde) muziek.

Als je autisme hebt, betekent dit meerdere keren per week een waterval aan prikkels, die je maar moeilijk kunt verwerken. Hoe overleef je een bezoek aan de supermarkt?

Overprikkeling in de supermarkt voorkomen of beperken

Uiteraard wordt het lastig om overprikkeling totaal te voorkomen, aangezien je er niet aan ontkomt om geregeld boodschappen te doen en er altijd bronnen van prikkels zullen zijn. Probeer je daarom vooral te richten op het beperken van overprikkeling.

1. Maak vooraf een boodschappenlijstje

Maak voordat je naar de supermarkt gaat een boodschappenlijstje, zodat je in de supermarkt niet hoeft te bedenken wat je gaat kopen. Dit scheelt veel tijd in de winkel en hoe korter je daar hoeft te zijn, hoe beter.

Als je de supermarkt goed kent, kun je de boodschappen zelfs in de volgorde van de looproute opschrijven, zodat je niet kriskras door de winkel hoeft te lopen. Ook voorkom je zo dat je boodschappen vergeet en opnieuw de winkel in moet.

2. Beperk de supermarktbezoeken zo veel mogelijk

Hoe vaker je naar de supermarkt gaat, hoe vaker je overprikkeld kunt raken. Probeer het aantal supermarktbezoeken daarom te beperken, bijvoorbeeld tot twee keer per week. Dit vergt wat planning, iets wat wellicht niet iedereen ligt, want je moet precies weten wat je wanneer gaat eten en wat je daarvoor nodig hebt. Ook moet je rekening houden met de houdbaarheid van producten.

Het is dan ook handig om een vriezer te hebben, zodat je producten langer kunt bewaren. Zo zou je diepvriesvis en diepvriesgroenten later in de week kunnen eten, omdat je die op de dag zelf uit de vriezer kunt halen.

3. Kies rustige tijden om naar de supermarkt te gaan

Je kunt overprikkeling enorm beperken door op rustige tijden naar de supermarkt te gaan. Ga als het lukt doordeweeks, bijvoorbeeld in de ochtend of na het avondeten. Als je tijdens schooltijd gaat, zijn er bovendien minder kinderen. Uiteraard verschilt het per supermarkt wanneer het er rustig is. Dit is dus een kwestie van onderzoeken en uitproberen.

4. Probeer je bij prikkels minder te ergeren

Het kan ook helpen om je bij prikkels minder te ergeren. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, maar het valt te proberen. Erger je je bijvoorbeeld erg aan jankende kinderen? Probeer dan niet te oordelen, ook al vind je het storend.

In de mindfulness gaat het erom dat je niet meer oordeelt, maar alles er gewoon laat zijn. Dit vergt natuurlijk veel training. Wat kan helpen is om je dan juist op iets anders te focussen, bijvoorbeeld door met je aandacht naar je ademhaling te gaan. Ook kun je je op andere geluiden focussen die niet storend zijn.

5. Ga met oordopjes of een mp3-speler naar de supermarkt

Sommige mensen met autisme gaan met oordopjes of muziek naar de supermarkt, zodat ze zich kunnen afsluiten voor prikkels. Er bestaat een groot scala aan oordopjes die in meer of mindere mate isoleren. Je kunt zelfs oordopjes op maat laten maken. Ook koptelefoons kunnen isolerend werken of over noice-cancelling beschikken, waardoor achtergrondgeluid vermindert. Bovendien kan muziek ervoor zorgen dat je je op iets prettigs focust in plaats van op alle prikkels om je heen.

6. Gebruik helpende gedachten

Tenslotte zou je helpende gedachten kunnen toepassen op het moment dat het tegenzit. Bedenk je dat het supermarktbezoek zo weer voorbij is en dat je nog even moeten doorzetten. Als je maar twee keer per week gaat, zeg dan tegen jezelf dat je hierna voorlopig niet meer hoeft. Ook kun je jezelf aanmoedigen door tegen jezelf te zeggen dat je dit kunt, ook al is het niet leuk.

Mocht het echt even niet lukken om naar de supermarkt te gaan, weet dan dat je ook online boodschappen kunt doen. De verzendkosten verschillen erg per supermarkt.

Bron

Spek, A. Mindfulness bij volwassenen met autisme. Hogrefe Uitgevers Bv, 2010.

Wat doe jij om supermarktbezoeken dragelijker te maken?